Tháng 12-1895, Lê-nin bị chính phủ Nga Hoàng bắt và giam tại nhà lao
Petesbourg. Lúc đó Lê-nin đang trù tính một mưu lược cách mạng quan trọng cần
thông báo cho mọt loạt chỉ thị hành động cho tổ chức cách mạng, nhưng làm thế
nào gửi ra ngoài được?
Nhà lao quy định cho phép phạm nhân đọc sách báo nhưng tuyệt đối cấm viết.
Nếu bị phát hiện nhẹ thì kéo dài thời gian giam cầm, nặng thì xử tử. Vả lại
trong tù chẳng có gì để viết.
Trong hoàn cảnh đó. Lê-nin đã “xử trí theo tình hình”, cuối cùng đã gửi
được chót lọt các chỉ thị và ý định của mình ra ngoài.
Lúc đó Lê-nin bị viêm phổi, mẹ ông phải vất vả lắm mới được phép hàng
ngày gửi cho ông một chai sữa tươi để ông bồi dưỡng sức khỏe. Lê-nin biết sữa
có thể dùng để viết chữ, viết xong để khô sẽ không nổi rõ mặt chữ, đem hơ nóng
chữ lại nổi lên. Ông đã dùng móng tay tẩm sữa viết vào lề trắng của sách báo được
phép đọc rồi đưa cho mẹ mang đi. Nhưng làm thế nào để giữ sữa lại làm mực viết?
Lê-nin lại nghĩ ra một mẹo hay. Ông dùng ruột bánh mì (thực phẩm trong nhà tù)
nặn thành hình có lỗ chứa như lọ mực để đựng sữa.
Cứ như vậy, mỗi lần mẹ mang sữa đến ông lại để dành một ít đựng trong
cái lọ mực đặc biệt đó, lợi dụng khi lính gác không có mặt là cặm cụi làm việc,
viết vài lề trắng nhiều đề nghị và chỉ thị rồi lại đưa cho mẹ mang ra ngoài cho
các đồng chí.
Có khi bất chợt lính gác xuất hiện, Lê-nin không kịp giấu tang vật đi. Ông
bèn bình tĩnh lật một trang sách và cầm lấy “lọ mực” cắn một miếng làm như vừa
ăn bánh mì vừa đọc sách. Lính gác không thể biết được điều huyền diệu đó. Chỉ
có điều là đã ăn hết một lọ mực rồi thì phải làm lại một lọ khác. Sau này nhớ lại
kỉ niệm đó, Lê-nin nói vui: “có lần không may tôi phải ăn liên tiếp ba lọ mực”.
Mọi điều giống nhau và khác nhau, đều có mưu kế đối phó thích hợp. Sự vật biến hóa như cái vòng quay, có nhiều dạng kẻ khác nhau. Xem xét cho kỹ, xử trí tùy theo tình hình. (Phàm xu hợp bội phản, kế hữu thích hợp. Hóa chuyển hoàn thuộc, các hữu tình thế. Phản phúc tương cầu, nhân sự vi chế).
Quỷ Cốc Tử - Điều 6 Thiên Ngỗ hợp (đảo nghịch)
